Opinia Prawnicza
Pytanie:
Czy zaakceptowany przez klienta w ramach portalu internetowego regulamin może być uznany za zawartą z tym klientem umowę?
Podstawa prawna:
Do wzajemnych relacji między konsumentem a przedsiębiorcą oferującym zawarcie umowy w ramach portalu internetowego zastosowanie znajdują przede wszystkim regulacje kodeksu cywilnego, oraz ustawy z dnia 30 maja 2014 r. o prawach konsumenta. Gdyby podmiot ten świadczył na rzecz konsumenta usługi drogą elektroniczną to zastosowanie znajdzie również ustawa z dnia 18 lipca 2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną
Odpowiedź:
Odpowiednio skonstruowany regulamin udostępniony drogą elektroniczną może być uznany za wzorzec umowy w rozumieniu art. 384 k.c. Zgodnie z § 1 tego artykułu „Ustalony przez jedną ze stron wzorzec umowy, w szczególności ogólne warunki umów, wzór umowy, regulamin, wiąże drugą stronę, jeżeli został jej doręczony przed zawarciem umowy.”
Zamieszczony na portalu internetowym regulamin, który został udostępniony klientowi przed zawarciem umowy, staje się zatem (w przypadku jej zawarcia) integralną częścią umowy łączącej strony.
Do zawarcia umowy może dojść w różny sposób, jednak najpowszechniejszą formą jest złożenie oferty i jej akceptacja przez drugą stronę. Zgodnie z art. 66 § 1 k.c. „Oświadczenie drugiej stronie woli zawarcia umowy stanowi ofertę, jeżeli określa istotne postanowienia tej umowy.”
W rozpatrywanym tu przypadku należy uznać, iż przedsiębiorca składa ofertę zawarcia umowy o treści wskazanej w regulaminie. Klient natomiast dokonuje przyjęcia tej oferty (a tym samym zawiera umowę) poprzez akceptację regulaminu.
Podsumowując powyższe wskazać należy, iż w ujęciu prawa cywilnego w pełni dopuszczalne jest zawarcie umowy za pomocą akceptacji oferty w portalu internetowym, a taki sposób nie różni się co do zasady od tradycyjnych metod zawierania umów (nie licząc samej formy dokonania tej czynności).
Istotna jest w takim przypadku wyraźna akceptacja przez konsumenta warunków oferty, która zostaje dokonana przykładowo poprzez zaznaczenie odpowiednio oznaczonych „checkboxów”.
Podkreślić należy nadto, iż umowa zawierana w takiej formie będzie uznana za umowę zawartą na odległość w rozumieniu art. 2 pkt 1 ustawy z dnia 30 maja 2014 r. o prawach konsumenta („umowę zawartą z konsumentem w ramach zorganizowanego systemu zawierania umów na odległość, bez jednoczesnej fizycznej obecności stron, z wyłącznym wykorzystaniem jednego lub większej liczby środków porozumiewania się na odległość do chwili zawarcia umowy włącznie”).
Warto zatem pamiętać przykładowo, że jeżeli umowa zawierana na odległość, przy użyciu środków komunikacji elektronicznej, nakłada na konsumenta obowiązek zapłaty to przedsiębiorca musi zapewnić, aby konsument w momencie składania zamówienia wyraźnie potwierdził, że wie, że zamówienie pociąga za sobą taki obowiązek. Jeżeli do złożenia zamówienia używa się przycisku lub podobnej funkcji, muszą być one oznaczone w łatwo czytelny sposób słowami „zamówienie z obowiązkiem zapłaty” lub innego równoważnego jednoznacznego sformułowania (art. 17 ustawy z dnia 30 maja 2014 r. o prawach konsumenta).